Δοξασμένη ήττα

Στο διεθνές τουρνουά 1992 στο Λονδίνο ο Μ. Βίντμαρ (Γιουγκοσλάβος γκραντ - μετρ 1885-1962) διέκοψε την παρτίδα του με τον Καπαμπλάνκα σε απελπιστική θέση. Ο πρωταθλητής του κό­σμου τον ρώτησε αν στ' αλήθεια θέλει να την συνεχίσει. Ο Βί­ντμαρ απάντησε πως πρώτ' απ' όλα θέλει να αναλύσει την θέση. Ήρθε η ημέρα της συνέχισης της παρτίδας. Αφού πείσθηκε στο ανώφελο της συνέχισης της παρτίδας, ο Βίντμαρ περίμενε τον Καπαμπλάνκα για να του αναγγείλει την παράδοσή του. Στο διά­στημα αυτό το ωρολόγιο του Καπαμπλάνκα μπήκε μπρος, αλλά ο ίδιος δεν εμφανιζότανε. Ενώ έκανε βόλτες ο Βίντμαρ, έξαφνα παρατήρησε πως ύστερα από μερικά δευτερόλεπτα στο ωρολό­γιο του αντιπάλου του θα' πεφτε η σημαία. Χωρίς να διστάσει έτρεξε στο τραπέζι και πρόφτασε να αναποδογυρίσει τον βασιλιά του σαν ένδειξη παράδοσής του.

Την κίνηση αυτή του Βίντμαρ ο αγγλικός Τύπος την ονόμασε, ως «την πιο όμορφη» κίνηση που έγινε ποτέ πάνω στη σκακιέρα.

Ερωτώ: Πόσοι από τους σημερινούς γκραντ-μετρ θα έκαναν αυτή την κίνηση;

 

Τα αποτελέσματα της ευγένειας

Στα 1900 ο Εμ. Λάσκερ και ο Γ. Μαρότσυ (Ούγγρος γκραντ-μετρ 1870-1951) παίξανε εναλλασσόμενο σιμουλτάνε σε 23 σκακιέρες στη «Γυναικεία Σκακιστική Λέσχη» του Λονδίνου. Χωρίς να το περιμένει κανένας από τους θεατές, πολλές παρτίδες τελειώσα­νε ισόπαλες. Την αιτία σ' αυτό ο Λάκσερ το απέδωσε στον συνε­ταίρο του. Οι λεπτοί τρόποι δεν επέτρεπαν στον Ούγγρο γκραντ- μετρ να αποποιηθεί την ισοπαλία, που του πρόσφεραν οι κυρίες.

 

Και τι; Επειδή είναι πρίγκιπας!!

Ο μεγάλος Γάλλος επιστήμονας Ζαν-Ζακ-Ρουσσώ συγγραφέας πλήθους φιλοσοφικών έργων αγαπούσε πολύ το Σκάκι. Τακτικά έπαιζε στο παρισινό καφενείο «Ρεζάνς» όπου σύχναζαν τότε οι σκακιστές του Παρισιού. Όχι λίγες φορές αντίπαλος του Ρουσσώ ήταν ο πρίγκιπας Κόντι, και κάθε φορά ο πρίγκιπας πάθαινε πα­νωλεθρία από τον Ρουσσώ.

Τι κάνετε! τού 'πε μια φορά ένας από την ακολουθία του πρίγκιπα. Πρέπει κάποτε να δώσεις και στον πρίγκιπα την ευκαιρία να κερδίσει

Πρίγκιπας; Ε, και τι μ' αυτό! απάντησε ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ. Αν είναι γι' αυτό μπορώ να δώσω στον πρίγκιπά σου και πύργο μπροστά. Δεν μπορούσε να απαντήσει αλλιώτικα ο συγγραφέας της ξακουστής διακήρυξης «Συζήτηση για την καταγωγή και τις βάσεις της ανισότητας».

 

Φιλόσοφος - Δημοκράτης

Κάποτε τον Σπινόζα (1632 - 1677) ρώτησε ο νοικοκύρης του: "Γιατί ποτέ δεν θυμώνετε όταν χάνετε στο Σκάκι;". Ο φιλόσοφος απάντησε: 'Ένας από τους βασιλιάδες έγινε ματ και για τον δη­μοκράτη αυτό είναι μεγάλη παρηγοριά".

 

 

Πιστός οπαδός

Στο ματς Αλέχιν - Καπαμπλάνκα που έγινε στο Μπουένος Άιρες το 1927 για το πρωτάθλημα του κόσμου που έχασε ο πρωτα­θλητής του κόσμου Καπαμπλάνκα, ένας άλαλος μόλις άκουσε την ήττα του Καπαμπλάνκα αναφώνησε: «Δεν είναι δυνατόν!» και αμέσως εκ νέου έχασε τη φωνή του από τη λύπη του, γιατί ήτανε «Καπαμπλανικός».

 

Η καρδιά της Μάνας

Σ' ένα σιμουλτανέ που έδωσε σε 20 σκακιέρες στο Μπρίστολ το 1977 ο Αγγλος μετρ Τζον Χάιντεν και που είχε καταστροφικά απο­τελέσματα ( + 1 = Ο -19) ο μετρ κέρδισε μόνο την παρτίδα της μη­τέρας του η οποία ως φαίνεται, προαισθανόμενη την καταστροφή νωρίτερα πήρε τα μέτρα της για να σώσει το γιο της από τον εκ- μηδενισμό.

 

 

Σκηνή από τους ιπποτικούς χρόνους

Στο τουρνουά της Βιέννης 1882 ο Τζ. Μέζον (1849-1905) Ιρλανδός σε μια παρτίδα με τον Ερ. Μπερντ (1830-1908) Αγγλος παραβίασε το χρόνο σε κερδισμένη παρτίδα. Ο αντίπαλός του αμέσως ειδοποίησε το διαιτητή ότι δεν θεωρεί δυνατόν να πάρει βαθμό με «τέτοιο ανάξιο τρόπο» και γι' αυτό εγκαταλείπει την παρτίδα. Υστερα όμως από το γεγονός, ότι ο διαιτητής άφησε αυτή την δήλωση χωρίς προσοχή, ο Μπερντ έδωσε στην επιτρο­πή του Τουρνουά δήλωση, στην οποία εξέφραζε την αποφασιστι­κή του διαμαρτυρία για την καταχωρηθείσα σ' αυτόν νίκη.

 

Αγώνες στο Νεκροταφείο

Στα 1125 μ.Χ. ο Γάλλος επίσκοπος Μπίουη απείλησε με απο­κλεισμό από την εκκλησία τον ιερέα της πόλης Μανσά επειδή έπαιζε σκάκι. Οι ιερείς όμως δεν υπάκουσαν στις αυστηρές απα­γορεύσεις του, να παίζουν σκάκι, και μυστικά διοργάνωναν νυ­χτερινούς αγώνες στο ... δημοτικό Νεκροταφείο.

 

Κερδίζει όχι εκείνος που παίζει καλά, αλλά εκείνος που παίζει καλύτερα

Σε ένα διεθνές τουρνουά, ο Α. Αλιέχιν ανέβαλε την παρτίδα σε άσχημη θέση. Ο αντίπαλος του με ανυπόκριτη υπερηφάνεια έδει­χνε στους γύρω του την αναβληθείσα παρτίδα και ρώτησε:

Ποιος κατά τη γνώμη σας θα κερδίσει την παρτίδα;

Ο Αλιέχιν - απάντησε ένας από τους θεατές.

Πώς; Μα η δική μου θέση είναι καλύτερη!

Εσείς όμως ρωτάτε, όχι ποια θέση είναι καλύτερη, αλλά ποιος θα κερδίσει...

Στη συνέχεια της παρτίδας κέρδισε ο Αλιέχιν.

 

Ατυχείς νίκες

Ο βασιλιάς της Ισπανίας Φίλιππος ο 2ος συχνά έπαιζε σκάκι με τον υπουργό του, και πάντα ο υπουργός κολακεύοντας το βασιλιά του έχανε την παρτίδα. Όμως μια μέρα ο βασιλιάς έπαιζε τόσο άσχημα που ο υπουργός παρά τη θέλησή του τον νί­κησε. Όταν ο Φίλιππος σιωπηλός βγήκε από την αίθουσα ο υπουργός αναστέναξε με θλίψη: «Κέρδισα την παρτίδα στο Σκά­κι, αλλά έχασα την καριέρα μου». Την άλλη μέρα ο υπουργός απολύθηκε...

 

Λέγεται ότι ο βασιλιάς της Βρετανίας Κάνουτος παίζο­ντας Σκάκι με τον Δανό Κόμη Ουλφ, έκανε μια κίνηση, και μετά την πήρε πίσω. Ο θερμόαιμος κόμης αναποδογύρισε τότε την σκακιέρα. Ο βασιλιάς προσεβλήθη και ....«κόφτε του το κεφά­λι!» .

 

Το μυαλωμένο μωρό

Συνέβη στον γκραντ-μετρ Ταράς (1862-1934). Το 1903 στο Μόντε Κάρλο έπαιζε σε τουρνουά μια παρτίδα με τον Αμερικανό γκραντ-μετρ Μαρσάλ (1877-1944) και διέκοψε την παρτίδα βρισκόμενος σε δύσκολη θέση, αν και είχε ένα πιόνι παραπάνω. Η ισοπαλία δεν θα τού 'δινε την πρώτη θέση. Ο Ταράς πήγε στο δω­μάτιό του και κάθισε να αναλύσει την παρτίδα. Δίπλα του ήταν ένα μωρό 1 1/2 χρόνων της νοικοκυράς και παρακολουθούσε τον Ταράς. Ο Ταράς ύστερα από πολύ σκέψη, εκνευρισμένος ετοιμά­σθηκε να μαζέψει το Σκάκι, γιατί δεν έβρισκε καμιά λύση, οπότε το μωρό κλαίγοντας φώναξε δυνατά. Α, α, α, Η μητέρα του μω­ρού έτρεξε και άρπαξε το μωρό από το δωμάτιο για να μην ενο­χλεί τον ξένο της. Αυτή φυσικά δεν κατάλαβε γιατί φώναξε το μωρό. Αλλά ο Ταράς κατάλαβε αμέσως. Το μωρό του υπέδειξε την κίνηση - να προχωρήσει το πιόνι στη γραμμή «α». Πρόβλεψη μεγαλοφυής συνδυασμός. Η κίνηση αυτή άνοιξε τις προοπτικές στο παιχνίδι και έφερε την νίκη. Ο Ταράς όμως φέρθηκε ιπποτικά. Επειδή στο τουρνουά δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσεις τη βοήθεια τρίτων προσώπων, δημοσία παραδέχθηκε την αμαρτία του, και δήλωσε πως η τιμή της νίκης ανήκει καθ' ολοκληρία στο «μυαλωμένο μωρό».

 

 

Παρακαλώ χωρίς λάθη

Το 1906 στο διεθνές τουρνουά στην Οστάνδη έπαιρνε μέρος ο Πολωνός Γ. Σάλβε (Salwe) (1862-1920) ένας από τους γνωστό­τερους σκακιστές αρχών του 20ού αιώνα. Το παιχνίδι γινότανε σε ξενοδοχείο στο οποίο πηγαίνανε από μια πέτρινη σκάλα. Στην τελευταία βαθμίδα της σκάλας ήταν γραμμένη η λατινική λέξη «Sa^e» ("χαίρετε!"). Μη ξέροντας τη λατινική γλώσσα ο Σαλβέ, νόμισε, πως η επιγραφή έγινε προς τιμή του. Και στον έκπληκτο ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου δήλωσε, ότι θα 'θελε να δει το επώνυ­μό του γραμμένο σωστά.

 

Μην πιστεύεις στα μάτια σου

Το 1948 σ' ένα τουρνουά στο Βερολίνο με συμμετοχή των Φίλι- ντορ, Αντερσεν, Μάρφυ, Στέινιτς, Μποτβίνικ, Κάπαμπλάνκα, Κέ- ρες, Ρεσεβσκε, Ούβε. Μην εκπλήσεσθε: ο λόγος είναι για οργά­νωση από το περιοδικό «Deutch Sobnehblatt» αγώνα, όπου οι άσημοι παίκτες έπαιρναν μέρος στον αγώνα με ψευδώνυμα. Ο σχολιαστής της σκακιστικής στήλης μιας από τις τοπικές εφημε­ρίδες έγραφε: «Οταν γνωρισθείς με τις παρτίδες του τουρνουά, και ύστερα ρίξεις μια ματιά στα επώνυμα των παικτών, άθελά σου θέλεις να φωνάξεις: «Μην πιστεύεις στα μάτια σου».

Δημόσια επεξήγηση

Ο δεκαεξάχρονος Καναδός σκακιστής Αλεξ Κουζνιετσόφ που έπρεπε να εκπροσωπήσει τη χώρα του στο Παναμερικάνικο τουρ­νουά των νέων στην Αργεντινή, μάταια χτυπούσε τις διάφορες πόρτες των Υπουργείων για να μπορέσει να μαζέψει χρήματα για τα οδοιπορικά του. Οπως είπε στους δημοσιογράφους, ένας υπουργός τελικά με δέχθηκε - εξέφρασε ακόμα τη γνώμη του να παίξει μαζί μου μια - δυο παρτίδες αλλά για οικονομική ενίσχυ­ση δεν μου 'δωσε ελπίδες. «Κοιτάξτε Αλεξ -μου είπε- πριν ακόμα να ξεχωρίσουμε λεφτά για το σκάκι, θα πρέπει εμείς να καθορί­σουμε ακριβώς, τι είναι το σκάκι. Τέχνη, σπορ ή άσκοπο χάσιμο χρόνου!».

 

 «Κοιτάξτε σερ -του απάντησα- όλα εξαρτώνται από το ποιος παίζει Σκάκι. Όταν παίζει ο Σμίλοβ, αυτό είναι τέχνη, όταν παίζω εγώ είναι σπορ, αλλά όταν παίξετε εσείς, αυτό είναι άσκοπο χά­σιμο χρόνου. Επόμενο ήταν πως αυτή η εξήγηση δεν αύξησε τις ελπίδες μου για κρατική οικονομική ενίσχυση.

Επάγγελμα και χόμπυ

Στην αμερικανική πόλη Σιατλ, ένας κλέφτης που μπήκε στην Τράπεζα, βρέθηκε το πρωί... να κοιμάται πάνω σε μια εφημερίδα. Όπως εξακριβώθηκε, τον πήρε ύπνος ύστερα, από την προσπά­θεια του σε διάστημα μερικών ωρών να λύσει ένα πρόβλημα τεσ­σάρων κινήσεων που βρισκότανε στην εφημερίδα.

Ναι, ήταν ανεπιτυχές που διάλεξα τέτοιο χόμπυ - αστειεύ­τηκε ο κλέφτης, ύστερα από την καταδίκη του.

Το χόμπυ σου είναι πολύ καλό - απάντησε ο δικαστής. Μό­νο σου το επάγγελμα που διάλεξες δεν είναι από τα καλύτερα.

 

Θέμα γούστου

Ο μετρ Φιντέ Βάσκου Σάντους από τη Λισσαβώνα διηγείται ένα περιστατικό από την παιδαγωγική του πρακτική. Στο μάθημα των ανοιγμάτων ένας ακροατής τον ρώτησε: «Πώς είναι καλύτε­ρα για τα μαύρα να παίξει κανένας στην κίνηση, d4» - γκαμπή της βασίλισσας μη αποδεκτό ή αποδεκτό;; «Αυτό είναι θέμα γούστου. Αν κάθεστε σε συνηθισμένη καρέκλα θα σας πρότεινα το μη απο­δεκτό, αλλά αν σας αρέσει περισσότερο να κάθεστε στην ηλε­κτρική καρέκλα - τότε παίξτε το αποδεκτό.

 

Υπερσυγκέντρωση

Ο Γερμανός μετρ Γιοχάνες Απουκ συνήθως όταν έπαιζε έκλει- νει τ' αυτιά του με τα χέρια του για μεγαλύτερη αυτοσυγκέντρω­ση στο παιχνίδι. Αυτή όμως η συνήθεια του κόστισε σ' ένα πρω­τάθλημα της Κολωνίας το πρώτο βραβείο. Σε αποφασιστικό αγώ­να που διεξήγετο κάτω από πίεση χρόνου και για τους δύο, ο αντίπαλός του βρισκόμενος σε καλύτερη θέση πρότεινε στον Απουνγκ ισοπαλία. Μα αυτός δεν το άκουσε και. .. έχασε.

 

Ωρα για ύπνο

Το 11' ανοικτό πρωτάθλημα της Ελβετικής πόλης Καρούζια γι­νότανε οικογενειακά. Στο τουρνουά συνήθως έπαιρναν μέρος πα­τέρες και γιοι, αδελφοί και αδελφές, σύζυγες και σύζυγοι.

Εκεί συνέβησαν αρκετά παράδοξα. Έτσι σε μια αποφασιστική παρτίδα, ο πατέρας της οικογένειας, που έπαιζε με το γιό του, όταν έμεινε στο τελείωμα (Endepiel) χωρίς πιόνια απαίτησε τελεσιγραφικά από το γιό του να συμφωνήσει σε ισοπαλία. «Γιατί - είπε  είναι αργά και πρέπει να πας για ύπνο».

 

Ανεκπλήρωτο χρέος

Ύστερα από κατάκτηση του τίτλου του πρωταθλητή του κό­σμου από τον Καπαμπλάνκα ο γνωστός Ρώσσος μετρ Ζνόσκυ Μπορόβσκι που ζούσε στη Γαλλία, εξέδωσε στο Παρίσι ένα βι­βλιαράκι με τον τίτλο «Τα λάθη του Καπαμπλάνκα». Οταν ρωτή­σανε τον Κουβανό πρωταθλητή τι σκέπτεται για το βιβλίο αυτό, απάντησε: «Έχω ανεκπλήρωτο χρέος προς το συγγραφέα. Υστε­ρα απ' αυτό που με τίμησε με την προσοχή του, ήθελα να του απαντήσω ομοίως, και ετοιμαζόμουν να γράψω βιβλίο με τον τίτ­λο "Οι καλύτερες κινήσεις του Ζνόσκυ-Μπορόβσκυ", αλλά δυστυ­χώς δεν μπόρεσα να βρω το κατάλληλο υλικό.

 

Σκάκι - αιτία διαζυγίου

Ο Γάλλος ζωγράφος Μαρσέλ - Ντουσιάν (1887-1968) ένας από τους θεμελιωτές του σουρεαλισμού στη ζωγραφική, ήταν συγχρόνως εξαίρετος σκακιστής (τρις πρωταθλητής της Γαλλίας 1924 έως 1928) τέσσερις συμμετοχές στις Ολυμπιάδες και συν­θέτης πολυαρρίθμων σκακιστικών συνθέσεων. Στα 20 του χρόνια προτιμούσε πιο πολύ το σκάκι από τη ζωγραφική. Το 1927 ο Ντι- ουσιάν παντρεύτηκε, αλλά η νεαρά γυναίκα του, νευριασμένη από το ότι ο σύζυγός της διαθέτει πολύ χρόνο στο σκάκι, κόλλη­σε τις φιγούρες στο πανάκριβο αγαπημένο complet του σκακιού του σπιτιού του. Αυτό δημιούργησε οικογενειακό καβγά, που κα­τέληξε σε διάρρηξη του γάμου .

 

Η τιμωρία του καυχησιάρη Εγγλέζου

Στην εποχή του βασιληά της Πολωνίας Στανισλάβ Αυγούστου ( 1732-1788) ζούσε στη Βαρσοβία ένας εξαίρετος σκακιστής, Εβραίος, που έδωσε ένα εξυπνότατο μάθημα σε έναν καυχησιά­ρη υπεροπτικό παίκτη που ήρθε από το εξωτερικό καλεσμένος στην αυλή του βασιληά για γιορτές.

Ο ξένος κατακεραύνωσε τους ντόπιους παίκτες στο σκάκι, αφού νίκησε και τον συγγραφέα Τρεμπέτσκυ που θεωρείτο από τους καλύτερους παίκτες. Επρεπε οπωσδήποτε να πάρουν τη ρε­βάνς, για το γόητρο της χώρας.

Ο Τρεμπέτσκυ προσκαλεί τον Εγγλέζο και τον ρωτάει αν θέ­λει να παίξει Σκάκι με τον Εβραίο. Ο υπερόπτης Εγγλέζος τον κοίταξε περιφρονητικά, όμως συμφώνησε να παίξει για ένα μεγά­λο ποσόν.

Ο Εβραίος συμφώνησε για όλα, με μόνο τον όρο πως αν χάσει ο Εγγλέζος, αυτός δεν θέλει λεφτά, αλλά μόνο θέλει να κόψει ένα κουμπί για ενθύμιο από την ενδυμασία του.

Ο Εγγλέζος δέχεται τον όρο αυτό, κάθεται στη σκακιέρα και χάνει. Ετσι ένα κουμπί είναι δικό μου», λέγει ο Εβραίος, και κόβει το κουμπί από το παντελόνι, για να μη χαλάσει το σακάκι του. Κατάπληκτος και εκνευρισμένος ο Εγγλέζος παίζει και άλλη παρ­τίδα την οποία χάνει και άλλη και άλλη, αλλά κάθε φορά χειρότε­ρα. Σιγά σιγά άρχισαν να έρχονται οι καλεσμένοι από την αυλή του Βασιληά. Ο Εγγλέζος χάνει τα κουμπιά το ένα πίσω από το άλλο, γίνεται έξω φρενών και κρατώντας με τα χέρια το παντε­λόνι του, φεύγει από την αυλή.. αφήνει την Βαρσοβία... και ευτύ­χημα είναι πως δεν αυτοκτόνησε!!

Ο βασιλιάς γέλασε με την καρδιά του για το συμβάν αυτό και για το μάθημα που δόθηκε στον καυχησιάρη ξένο και αντάμει­ψε γενναιόδωρα το νικητή Εβραίο.

 

 

Μη χαλάσεις τη φωτογραφία

Υστερα από ένα σιμουλτάνε που έδωσε ο Αυστριακός γκραντ Ρ. Spielmann (1883-1942), τα μέλη μιας επαρχιακής λέσχης αποφάσισαν να φωτογραφηθούν για ενθύμιο με τον γκραντ μετρ, και τον έβαλαν στην πιο καλή θέση. Ποια όμως ήταν η γενική εντύπωση, όταν εξακριβώθηκε,πως στις τυπωμένες φωτογραφίες ο γκραντ-μετρ δεν
φαινόταν πουθενά. Εξεταζόμενος για την αιτία αυτή ο φωτογράφος ομολόγησε.

Οσον αφορά τον μικρό, χοντρό που έστεκε μπροστά,εγώ τον έσβησα. Χαλούσε
όλη τη φωτογραφία και δεν ταίριαζε με τα άλλα. Επιπλέον δε είχε και ένα γελοίο
πρόσωπο.

 

Ο βασιληάς πάνω στη σέλα

Στη Μεσαιωνική Ισλανδία, υπήρχε διάταξη σύμφωνα με την οποία ο βασιληάς είχε δικαίωμα μια φορά στο διάστημα μιας παρτίδας να κινηθεί. . . ως άλογο. Σ' ένα από τα εγχειρίδια σκακιού της επο­χής εκείνης πιστοποιούσε πως «ο βασιληάς πρέπει λίγο να καθί­σει στη σέλα, για να μπορέσει σωστά να αισθανθεί τις κρυφές δυνατότητες ενός αλόγου».

 

Μπούμεραγκ

Στα τέλη του 1940 όταν οι φοιτητές του Οξφορντ έχασαν το τακτικό ματς από τους φοιτητές του Κέμπριτζ, πήρανε μια τρομε­ρή εκδίκηση. Διέδωσαν φήμη πως το 1883 και 1885 το Πανεπι­στήμιο του Κέμπριτζ έπαιξαν δυο φορές ματς με τους τροφίμους Μπετλάμα (Ψυχιατρείο κοντά στο Λονδίνο) και τις δυο φορές έχασε. Υστερα απ' αυτό οι φοιτητές του Οξφορντ απέστειλαν στον τότε πρόεδρο της σκακιστικής Λέσχης του Κέμπριτζ Δρ. Τ. Γκρεϋ επίσημο έγγραφο με την παράκληση να επικυρώσει ή να αποκηρύξει τις φήμες αυτές.

Η απάντηση του Μίστερ Γκρέϋ έλεγε: «Είναι όλα αλήθεια κύ­ριοι, με εξαίρεση μερικές ακραίες ασήμαντες λεπτομέρειες». Εμείς πράγματι διενεργούσαμε τον καιρό εκείνο ματς, όχι όμως με το Φρενοκομείο, αλλά μόνο με το δικό σας Πανεπιστήμιο, και πραγματικά δεν χάσαμε αλλά κερδίσαμε.

 

Διαμαρτυρία

Το 1883 στη Βιέννη έγινε μια μεγαλειώδης παράσταση, αφιε­ρωμένη στην 200ή επέτειο της νίκης των στρατευμάτων του Βα- σιληά Γιαν Σόμπετσκυ επί των δυνάμεων του Καρά-Μουσταφά Πασά. Με ζωντανό σκάκι παίχτηκε η παρακάτω παρτίδα (ο νικη­τής έπαιξε με τα άσπρα).

Αντι -γκαμπί τον Φαλκμπέερ I. ε4 ε5. 2ζ4 δ5 3. Ιζ3 δε 4. Ι:ε5 Αδ6 5. Αγ4 Α:ε5 6.ζε Βδ4 7.Φε2 B:c5 8. 0-0 ζ6 9. Αγ3 Αθ6. 1 Ο.δ4 β:δ4+ 11. Αε3 Βδ8 12. Αγ5 Ιδ7 13. Β:ε4+Βε7 14. Β:ε7χ.

Ο παρευρισκόμενος στην παράσταση Τούρκος πρεσβευτής εξέφρασε στην κυβέρνηση της Αυστρο-Ουγγαρίας επίσημη δια­μαρτυρία, στην οποία ειδικά σημειώνετο πως «ο τρόπςο ενεργει­ών, που ανετέθησαν στα μαύρα σ' αυτή την παρτίδα, είναι προ­σβλητικός για τη μνήμη ενός από τους εξέχοντας στρατηλάτες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και εθνικού ήρωα του Τουρκικού Εθνους.

I. Μίνκθιτς - Ε. Σαλοπ (1843-1919)

Ενα μικρό επεισόδιο συνέβη στο τουρνουά στο Βερολίνο στον περασμένο αιώνα. Κάποιος κύριος, επιστρέφοντας στην αίθουσα ύστερα από 40λεπτη απουσία και διαπιστώσας ότι στην παρτίδα Η. Μίνκβιτς - Ε. Σαλοπ στο διάστημα αυτό έγιναν μόνο δύο κινή­σεις, απευθύνθηκε στους παίκτες με αγανάκτηση: «Τι σημαίνει αυτό κύριοι; Εγώ πρόφτασα και έπαιξα στο φουαγιέ με ένα φίλο, δέκα παρτίδες και σεις μόλις κινηθήκατε από τη θέση σας».

 

 «Αυτό σημαίνει, κύριε - ήσυχα του απάντησε ο Μίνκβιτς, πως σε μας είναι δύσκολο να τρέχουμε πίσω σας».

 

Το επιβάλλει η θέση

Ο Αντονι Μάικλ (1955) Αγγλος γκραντ-μετρ θυμάμαι πως όταν πρωτοπήρε τον τίτλο του γκραντ-μετρ, αμέσως κατάλαβε πως αυτό του φέρνει και άλλες πρόσθετες υποχρεώσεις όχι μόνο στη σφαίρα του σκακιού. Ύστερα από μερικές ημέρες απ' αυτό το ση­μαντικό γεγονός παίζοντας σε ποδοσφαιρικό ματς του Πανεπι­στημίου του, δεν μπόρεσε να βάλει γκολ από πολύ προνομιούχα θέση. Υστερα από το παιχνίδι τον πλησίασε ο επιστημονικός του καθοδηγητής και περιφρονητικά του είπε: «Εσύ δεν είσαι γκραντ- μετρ, αλλά χαλβάς, κύριε».

 

Τσουχτερή απάντηση

Ο πρόεδρος της σκακιστικής λέσχης στην Αμερικανική πόλη Χάρτφορντ (πολιτεία Κονέκτικατ) Τζον Γρόσερ κατηγορηματικά αρνείται να εκδόσει στις γυναίκες ταυτότητες της Λέσχης. Το σκάκι απαιτεί σιωπηλή προσήλωση - εξήγησε ο Πρόεδρος, - αλ­λά, σύμφωνα με τα νεότερα στατιστικά δεδομένα, οι γυναίκες λέγουν κατά μέσον όρο 12.620 λέξεις στη μέρα. Ακόμα και οι πλασιέ που επαινούν το εμπόρευμά τους, μιλούν λιγότερο - πε­ριορίζονται στις 11.800 λέξεις, ενώ οι αστυνομικοί λένε 10.860, οι παπάδες 3.423 και οι καλόγεροι 8960 λέξεις την ημέρα.

Το τοπικό τμήμα της εταιρείας προστασίας και δικαιωμάτων των Γυναικών δεν άφηνε τη επίθεση αυτή, χωρίς απάντηση.

Σε δημοσιευθείσα ανακοίνωσή της αναφέρεται· «Αν ο κύριος Γκρόσερ συναντηθεί στη σκακιέρα με οποιαδήποτε του Ρωσσικού εθνικού Γυναικείου πρωταθλήματος, τότε έστω και αν παραμένει άλαλος, σαν ψάρι, οπωσδήπτε θα γινότανε ματ, ακόμα και την πρώτη ώρα της παρτίδας. Γι' αυτό μη θεωρεί τον εαυτό του για σκακιστικό τιτάνα, και καλύτερα να πάει για μοναχός». Εκεί θα βρει άξιους συνομιλητές και θα απαλλαγεί από τον τόσο μισητό γι' αυτόν γυναικείο πληθυσμό.

 

 

Κερες - Σκάκι - Γυναίκες

Ο Π. Κέρες (1916-1975) Εσθονός γκραντ-μετρ όταν έπαιζε δεν μιλούσε καθόλου σε διάστημα πολλών ωρών. Κάποτε τον ρωτή­σανε: «Γ ιατί οι γυναίκες στο σκάκι είναι πιο πίσω από τους άν- δρες;» Μ' ένα χαμόγελο απάντησε: «Οι γυναίκες δεν είναι σε θέ­ση να σιωπούν 5 ολόκληρες ώρες!».

 

Πληρωμένη απάντηση

Ο Αγγλος ιστορικός του 19ου αιώνα Δ. Φορμπς πήρε κάποτε ένα γράμμα που του 'γραφαν: «Κύριε, στις "Σημειώσεις για την ιστορία του Σκακιού", ισχυρίζεστε, ότι η είδηση για την επανά­σταση των βαρόνων στα 1216 βρήκε το βασιλιά Ιωάννη τον Άκληρο να παίζει Σκάκι. Θα μπορείτε να με πείσετε για το περι­στατικό αυτό, μόνο αν μου παραθέσετε το φύλλο της παρτίδας, που έπαιζε ο βασιλιάς»

Ο Φορμπς απάντησε: «Ο αναφερόμενος βασιλιάς ήταν αγράμματος και γι' αυτό δεν μπορούσε να γράψει την παρτίδα».

Κακή ποιότητα

Κάποτε ύστερα από ένα ανεπιτυχές συμουλτανέ ο Ολλανδός γκραντ-μετρ Πρινς (1913-...) παραπονέθηκε στον διευθυντή της τοπικής Λέσχης, ότι οι σκακιέρες πάνω στις οποίες έπαιξε ήταν πολύ κακής ποιότητας.

«Λυπούμαι πολύ κύριε Πρινς», απάντησε ο διευθυντής - «αλ­λά όλα αυτά τα αγοράσαμε χονδρικώς από το εργοστάσιό σας!».

 

Φαινόμενο Μνήμης

Κάποτε ο Αμερικανός γκραντ-μετρ Γκάρυ Πίλσμπερυ ( 1872­1906) έδωσε ένα σιμουλτόνε στα τυφλά σε 12 σκακιέρες, σε 6 για ντάμα και μία για μπριτζ.

Προηγουμένως πριν από τη συνάντηση του πρότειναν να θυμη­θεί είκοσι εννέα λέξεις ανάμεσα στις οποίες υπήρχαν π.χ. Αντι- φλογιστία, σταφυλόκκοκος, αμβροσία, θεοσοφία, κατηχητική,

 

ώστε ύστερα από το παιχνίδι να τις θυμηθεί. Ο Πίλσμπερυ κοίτα­ξε το σημείωμα, και ύστερα από μερικές ώρες, αφού το διάβασε ήσυχα απ' έξω, ύστερα επανέλαβε όλες τις λέξεις κατά την αντί­στροφη σειρά.

 

Σαν κανόνας, δυστυχώς

Ο Αγγλος μετρ Ερρίκος Μπερντ (1830-1908) που ήταν μεγά­λος θιασώτης των Γκαμπί, γράφει στα απομνημονεύματά του, «Σαν κανόνας, έβγαινα από τα ανοίγματα με υπέροχη θέση αλλά, δυστυχώς, τις περισσότερες φορές τη στιγμή εκείνη δεν μου έμεναν καθόλου φιγούρες.

 

Σπίρτο μοναχό!

Ο Ισπανός συγγραφέας, επιστήμονας και φιλόσοφος Χουάν Χουάρτε (XVI αιώνα) στο βιβλίο του «Η εξέταση των παιχνιδιών από επιστημονική πλευρά» γράφει για κάποιο σοφό θεολόγο, που αφού έχασε μερικές παρτίδες στο Σκάκι με το δούλο του, τον κατηγόρησε για... «σχέσεις με ακάθαρτες δυνάμεις». Πώς μπορεί χωρίς τη βοήθεια του διαβόλου, - γράφει στη μήνυσή του,

αυτός ο απλός και αγράμματος άνθρωπος να κερδίσει στο Σκάκι εμένα, γνωστό για το πνεύμα μου και τη σοφία μου;».

 

Σοβαρό πλεονέκτημα

Ο Γάλλος σκακιστής του δευτέρου ημίσεως του XIX αιώνα Αρνου ντε Ριβιέρ, που στο τέλος της ζωής του εξέδιδε το "Περιο­δικό διαφόρων παιχνιδιών, τεχνών και είδη σπορ" πήρε από κά­ποιον αναγνώστη γράμμα, στο οποίο ζητούσε συμβουλή με τι να ασχοληθεί. Το σκάκι ή το μπριτζ; Η απάντηση του Αρνού ντε Ρι­βιέρ ήταν: «το σκάκι, κύριε, έχει από το μπριτζ σοβαρό πλεονέ­κτημα. Αν χάσεις στο μπριτζ εσείς μπορείτε να μέμφεσθε στα άσχημα χαρτιά ή στον κακό συνεταίρο, ενώ σε περίπτωση που χάσετε στο Σκάκι, μπορείτε να δικαιολογηθείτε για πόνο στη μέ­ση, κακό φωτισμό της αίθουσας, στον απαίσιο καπνό του αντιπά­λου σας, στο θόρυβο της αίθουσας, στην πολύ μικρή σκακιέρα, στις ασυνήθιστες για σας φιγούρες και ακόμα σε χίλιες άλλες αι­τίες.

 

Αισθητική προ παντός

Οπως πληροφορείται η εφημερίδα του Λονδίνου Ήντεπεντέτ" στη διάρκεια του Αγγλικού πρωταθλήματος που έγινε στη "Ηστμπερν" ένας από τους συμμετέχοντες<που ήταν από πρώ­τους γκραντ-μετρ της χώρας" πήρε από κάποια γυναίκα θεατή σημείωμα, συνοδευόμενο και με επιταγή 5 λιρών. Το σημείωμα έγραφε: «Αξιότιμε, γκραντ-μετρ, είμαι ένθερμη θιασώτιδα του τα­λέντου σας, όμως η αισθητική επίδραση των συνδυασμών σας θα επιδράσει ακόμα περισσότερο, αν χρησιμοποιήσετε την επιταγή αυτή για την απόκτηση ενός ζευγαριού κάλτσες, ώστε κατά τη διάρκεια της μετακίνησης σας στη σκηνή, οι τρύπιες κάλτσες, που τώρα φοράτε, δεν χαλούσαν την γενική εντύπωση».

 

Ανταπόδοση χρέους

Ενας αναγνώστης της Αμερικανικής εφημερίδας "Πίτσμπουργκ ποστ" Ροβέρτος Πηρ διηγείται ένα περιστατικό που του συνέβη. Ο αστυνομικός που τον σταμάτησε για υπέρβαση τα­χύτητας, περιορίσθηκε σε σύσταση και δεν του 'δωσε κλήση. Έκπληκτος ο Πηρ ετοιμάζετο να βάλει μπρος τη μηχανή για να φύγει όταν άκουσε τη φωνή του Αστυνομικού.

Και ξέρετε, γιατί δεν σας δίνω κλήση;

Οχι. Γιατί;

Κάποτε ήμασταν συμμαθητές σε ένα σχολείο, και σεις στο σχολικό σκακιστικό τουρνουά σε κερδισμένη για σας θέση, μου δώσατε τη βασίλισσα.

 

Αργία του Σαββάτου

Μια φορά ο Θ. Χέπνερ Εβραίος προέδρος της επαρχιακής σκακιστικής Λέσχης της πόλης Χέντονε απευθύνθηκε στον Ραβ- βίνο με την παράκληση να του εξηγήσει "αν αμάρτησε με τη συμ­μετοχή του στο τουρνουά, στο οποίο μια από τις μέρες που παί­ζανε ήταν Σάββατο. Προτού να του απαντήσει ο Ραββίνος ζήτησε τα φύλλα των παρτίδων που έπαιξε. Αμέσως ο σκακιστής πήρε από τον Ραββίνο την εξής απάντηση. Το να παίξει κανένας σκάκι, όπως σείς σ' αυτό το τουρνουα ', είναι θανάσιμο αμάρτημα όχι μόνο το Σάββατο αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη μέρα της εβδο­μάδας.

Σκάκι - Ιερά εξέταση

Ο Ισπανός φιλόσοφος και συγγραφέας Χουάν Χουάρτς σε πραγματεία του «Εξέταση των παιχνιδιών από επιστημονική άποψη» (1578) αναφέρεται ότι κάποιος εκκλησιαστικός, αφού έχασε την παρτίδα σκακιού σε έναν από τους αγώνες του, αμέσως επέβαλε μήνυση στην Ιερή εξέταση,στην οποία κατηγορούσε το νικητή του για σχέσεις με τις ακάθαρτες δυνάμεις: «Πώς αλλιώς θα μπορούσε ο άξεστος ανθρωπάκος να νικήσει εμένα, άνθρωπο με τέτοιο μυαλό και τέτοια μόρφωση;»